Ôn tập Ngữ văn 7 - Chủ đề 3: Văn nghị luận

 CHỦ ĐỀ 3: VĂN NGHỊ LUẬN
 Gồm văn nghị luận chứng minh và văn nghị luận giải thích.
Văn nghị luận chứng minh gồm các bài: Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh, Cách làm 
bài văn lập luận chứng minh, Luyện tập lập luận chứng minh.
Văn nghị luận giải thích gồm các bài: Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích, Cách làm bài 
văn lập luận giải thích.
 Tổng số tiết: 04 tiết
 A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Qua chủ đề này, HS cần nắm được:
 - Nắm được đặc điểm của một văn bản nghị luận chứng minh, giải thích về yêu cầu cơ bản 
 của luận điểm, luận cứ và phương pháp lập luận chứng minh, giải thích.
 - Nắm được mục đích, tính chất về các yếu tố của phép lập luận chứng minh, giải thích. 
 - Nhận diện và phân tích một đề, một văn bản nghị luận chứng minh, giải thích.
 B. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM:
 BÀI 1: TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHÉP LẬP LUẬN CHỨNG MINH
 I. Mục đích và phương pháp chứng minh:
 1. - Chứng minh là đưa ra bằng chứng để chứng tỏ một ý kiến ( luận điểm) nào đó là chân 
 thực.
 - Trong văn nghị luận, chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng 
 chân thực, đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới(cần được chúng minh) là đáng 
 tin cậy.
 2. Văn bản: “ Đừng sợ vấp ngã”
 a. Luận điểm: đừng sợ vấp ngã.
 Câu văn nêu lên luận điểm:
 - Đừng sợ vấp ngã
 - Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại.
 b. Quá trình chứng minh và cách chứng minh:
 Để chứng minh chân lí “ Đừng sợ vấp ngã” cho sáng tỏ. Vì sao mà không sợ vấp ngã. Bài viết 
đã nêu ra các ý:
 - Vấp ngã là thường và lấy ví dụ mà ai cũng có kinh nghiệm.
 - Nêu 5 danh nhân nổi tiếng cũng đã từng vấp ngã. BÀI 3: TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
I. Mục đích và phương pháp giải thích:
- Trong đời sống, giải thích là làm cho ta hiểu những điều chưa biết.
- Phép lập luận giải thích là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lý, phẩm chất cần 
được giải thích nhằm nâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dưỡng tình cảm.
 * Văn bản: “ Lòng khiêm tốn”
- Vấn đề giải thích: lòng khiêm tốn
- Phương pháp giải thích:
 + Nêu định nghĩa: lòng khiêm tốn là bản tính căn bản cho con người trong nghệ thuật xử thế và 
đối đi với sự vật
 + Đặt câu hỏi: Khiêm tốn là gì? Khiêm tốn có lợi (hại) gì? Lợi (hại ) cho ai?
 + Kể những biểu hiện của lòng khiêm tốn
*- Để lm một bài văn lâp luận giải thích, người ta thường giải thích bằng các cách: nêu định 
nghĩa, kể ra các biểu hiện, so sánh, đối chiếu với các hiện tượng khác, chỉ ra các mặt lợi, hại, 
nguyên nhân, hậu quả, cách đề phòng hoặc noi theo,... của hiện tượng hoặc vấn đề được giải 
thích.
- Bài văn giải thích phải có tính mạch lạc, ngơn từ trong sáng, dễ hiểu. Không nên dùng những 
điều không ai hiểu để giải thích những điều người ta không hiểu.
-Muốn làm được bài giải thích tốt, phải học nhiều, đọc nhiều, vận dụng tổng hợp các thao tác 
giải thích phù hợp.
II. Luyện tập: 
Tìm hiểu bài văn: “ Lòng nhân đạo” SGK/72
 .............................................................................
 BÀI 4 : CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
 I. Các bước làm một bài văn lâp luận giải thích:
 Đề bài: