Nội dung học tập Hóa học 9 - Chủ đề 1: Mở đầu hợp chất hữu cơ

 NỘI DUNG HỌC TẬP
 CHỦ ĐỀ 1: MỞ ĐẦU HỢP CHẤT HỮU CƠ
 Thời gian học sinh tự học: 1tuần (Từ 23/3/2020 đến 28/3/2020)
I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ
- Hợp chất hữu cơ có ở xung quang chúng ta
- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ : CO, CO2, H2CO3 & muối cacbonat)
- VD: CH4, C2H6O, C2H4, C2H6, CH3Cl, C2H5O2N.
- Hợp chất hữu cơ phân làm 2 loại:
 + Hiđrocacbon: Trong phân tử chỉ có 2 nguyên tố C & H (VD: CH4, C2H4, C2H6).
 + Dẫn xuất hiđrocacbon: Trong phân tử ngoài 2 nguyên tố C & H còn có một số nguyên tố khác : 
Oxi, Nitơ, Clo . . . (VD: C2H6O, CH3Cl, C2H5O2N).
II. Đặc điểm cấu tạo phân tử h/chất h/cơ: 
 1/ Hóa trị & liên kết giữa các nguyên tử:
 - Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV, Hidro có hóa trị I, Oxi có hóa trị II.
 - Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một gạch nối ( – ) giữa 2 nguyên tử (Mỗi hóa trị tương ứng một 
dấu gạch – )
Có 3 loại liên kết: 
 • Liên kết đơn ( – ) 
 • Liên kết đôi ( = )
 • Liên kết ba ( )
VD: Cacbon (C) có hóa trị IV: (xung quanh nó có 4 dấu gạch ngang)
 | 
 – C – hoặc = C = hoặc – C  
 | 
 Hidro (H) có hóa trị I: – H
 Oxi (O) có hóa trị II. – O – hoặc = O
 2/ Mạch cacbon:
 - Các nguyên tử cacbon liên kết trực tiếp với nhau thành mạch cacbon
 - Mạch cacbon : * Mạh thẳng: 
 H H H H
 H C C C C H
 H H H H
 * Mạch nhánh
 Câu 4: Những công thức cấu tạo nào sau đây biểu diễn cùng 1 chất?
a. b. c. 
d. e. 
Câu 5: Hãy chỉ ra những chỗ sai trong các công thức sau và viết lại cho đúng.
Câu 6: Hãy tính % khối lượng của C trong các hợp chất: CH2Cl2
Câu 7: Bài tập vận dụng Phân tử hợp chất hữu cơ A có 2 nguyên tố. Đốt cháy hoàn toàn 3 gam chất A thu 
được 5,4 gam nước. Hãy xác định công thức phân tử của A. Biết khối lượng mol của A là 30 gam.
Hướng dẫn:
Hợp chất hữu có A có 2 nguyên tố, khi đốt cháy thu được nước → A chứa 2 nguyên tố C và H
nH2O = 5,4/18 = 0,3 (mol)
→ nH = 2. 0,3 = 0,6 (mol) → mH = 0,6 (gam)
→ mC = 3 - 0,6 = 2,4 (gam) → nC = 2,4/12= 0,2 (mol)
→ nC : nH = 0,2 : 0,6 = 1 : 3
→ Công thức đơn giản nhất của A là (CH3)n
Mà MA = 30 → 15n = 30 → n = 2 hay: (CH3)2
→ CTPT của A là C2H6
Các bước lập công thức phân tử:
Bước 1: Định lượng các nguyên tố trong A.
- Tìm C: Dựa vào CO2
- Tìm H: Dựa vào H2O.
- Tìm N: Dựa vào N2.
 mN = mN2 hoặc mN = nN2.28
- Tìm O: Dùng phương pháp loại suy.
 mO = a - (mC + mH + mN)