Giáo án Lịch sử 7 - Chương IV, V, VI

Tuần 1 
 Bài 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN ( 1418- 1427 ) . 
 A. Kiến thức cần đạt: 
 - Quân Minh đặt ách thống trị trên đất nước ta, nhân dân khắp nơi đứng lên khởi nghĩa
 Ngay sau khi những cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần bị dập tắt , cuộc khởi nghĩa Lam
 Sơn bùng lên ở vùng miền núi Thanh Hóa v pht triển mạnh mẽ. 
 - Nguyn nhn thắng lợi v ý nghĩa lịch sử.
 B. Nội dung bi học: 
 Hệ thống cu hỏi v bi tập Nội dung cơ bản
 Nội dung 1: 1/. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa:
 - Hãy cho biết vài nét về Lê Lợi? ( HS nói về quê - Lê lợi l một ho trưởng có uy tín ở 
 hương chính và qu trình tổ tiên của ông lên Lam Lam Sơn. Căm giận quân cướp nước, 
 Sơn ..Dẫn chứng câu nói của Lê Lợi :’ Ta dấy ông dốc hết ti sản chiu tập nghĩa sĩ 
 quân ’ thể hiện ý thức tự chủ của người dân chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa.
 Đại Việt)
 - Lê Lợi đã chọn nơi nào làm căn cứ ? Em biết gì về - Nghe tin, nhiều người tìm về Lam 
 căn cứ Lam Sơn ? Sơn, trong đó có Nguyễn Tri.
 - Ai là người đầu tiên đến với cuộc khởi nghĩa Lam 
 Sơn ? Em biết gì về Nguyễn Trãi.
 - Vì sao các hào kiệt khắp nơi hưởng ứng ngày 
 càng đông? 
 - Lê lợi cùng bộ chỉ huy đã làm gì? -1416 Lê Lợi cùng 18 người trong bộ 
 chỉ huy mở hội thể Lũng Nhai 
 - Năm 1418 Lê Lợi dựng cờ khởi 
 nghĩa ở Lam Sơn, tự xưng là Bình Định 
 Vương. 
 Nội dung 2:
 - Trước tình hình khĩ khăn đó nghĩa quân đã làm gì? 2/. Những năm đầu hoạt động của 
 -Trong 3 lần rt ln ni Chí Linh nghĩa quân đã gặp nghĩa quân Lam Sơn.
 những khó khăn gì ? Trước tình hình đó bộ chỉ huy 
 nghĩa quân đã làm gì ? - Do lực lượng cịn yếu, quân 
 * Tại sao Lê Lợi đề nghị tạm hòa hoãn với quân Minh nhiều lần tấn công, 
 Minh? ( Tránh các cuộc bao vây của quân Minh, có nghĩa quân phải 3 lần rút lên 
 thời gian để củng cố lực lượng ) núi Chí Linh. Trong gian 
 * Nhận xét về tình hình nghĩa quân những năm đầu khổ Lê Lai đ hy sinh anh 
 hoạt động? dũng.
 Tóm lại : Cuối năm 1424 sau nhiều lần dụ đỗ ko - Mùa hè 1423 Lê Lợi đề nghị 
 được, quân Minh tấn công ta. Giai đoạn 1 kết thúc tạm hịa, nghĩa qun trở về 
 – cuộc k. nghĩa chuyển sang giai đoạn mới LamSơn tiếp tục hoạt động.
 1 B. Nội dung bi học: 
 Hệ thống cu hỏi v bi tập Nội dung cơ bản
Nội dung 1: 1/. Tình hình chính trị, qun sự, 
 - Bộ máy chính quyền thời Lê sơ được thể hiện như thế php luật:
nào? - Tổ chức bộ máy chính quyền 
- Nu sự khc nhau giữa bộ máy chính quyền thời Lê Sơ với ( Bảng bên dưới bài) 
nước Đại Việt thời Trần. 
- Nhà Lê tổ chức quân đội như thế nào? - Tổ chức quân đội, luật php:
 * Tại sao nói trong hoàn cảnh lúc đó, chế độ “ Ngụ binh + Thực hiện chính sách “ngụ binh 
– ư nông” là tối ưu ư nông”
 * Em có nhận xét gì về chủ trương của nhà nước Lê sơ + Quân đội có 2 bộ phận: Quân 
đối với lãnh thổ của đất nước qua đoạn trích? triều đình và quân ở các địa 
 * Vì sao thời Lê sơ nhà nước quan tâm đến luật pháp? ( phương, bao gồm: Thủy, Tượng, 
Để giử gìn trật tự kỹ cương xã hội, để ràng buộc nhn dân Bộ, Thủy binh.
với chế độ PK, để triều đình quản lý chặt chẽ hơn ) + Đến thời vua Lê Thánh Tông 
 - Luật Hồng Đức có điểm gì tiến bộ? cho bin soạn v ban hành bộ Luật 
 Hồng Đức. 
Nội dung 2: 
- 20 năm nhà Minh thống trị đã để lại hậu quả như thế nào 2/. Kinh tế, x hội :
? - Nhờ sự quan tâm của nhà nước 
 - Để khôi phục và phát triển kinh tế, nhà Lê đã làm gì? - và nổ lực của nhân dân, kinh tế 
Xã hội thời Lê có những giai cấp, tầng lớp nào? phát triển, đời sống nhân dân ổn 
 -Quyền lợi và địa vị của các giai cấp, tầng lớp ra sao? định.
( Địa chủ nhiều ruộng đất, nắm chính quyền – Nông dân ít 
ruộng đất, cày thuê cho địa chủ, nộp tô, cc tầng lớp khác - Thời Lê sơ, nước Đại Việt là 
nộp thuế ) một quốc gia cường thịnh nhất 
 * Em có nhận xét gì về chủ trương hạn chế việc nuôi và Đông Nam lc bấy giờ.
mua bán nô tỳ của nhà nước thời Lê sơ ? ( Tiến bộ, có 
quan tâm đến đời sống của nhân dân, thoả mãn phần nào 
yêu cầu của nhân dân, giảm bớt bất công). 
 Tóm lại : Nhờ vậy nền độc lập và thống nhất của đất 
nước được củng cố . Đại Việt cường thịnh nhất khu vực 
Đông Nam Á 
Nội dung 3: 3/. Tình hình văn hĩa, giáo dục:
- Những điểm nào chứng tỏ nhà nước quan tâm đến giáo 
dục? - Vua Thái Tổ cho dựng lại 
- Thi cử dưới thời Lê sơ được tổ chức như thế nào ? Quốc Tử Giám ở Thăng 
( Mỗi thí sinh phải làm 4 môn thi : Kinh nghĩa, thơ phú, Long .
Chiếu, che, biểu và văn sách ) -Ở các đạo, phủ đều có 
- Để khuyến khích học tập và kén chọn nhân tài, nhà Lê có trường công.
biện pháp gì? - Hng năm mở khoa thi để 
( Vua ban mũ, áo, đãi yến tiệc, khắc tên vào bia đá, vinh tuyển chọn quan lại 
 3 Tuần 3 
 Bi 23: TÌNH HÌNH KINH TẾ VĂN HÓA THẾ KỶ XVI-XVIII.
 A. Kiến thức cần đạt: 
 - Chiến tranh liên miên giữa cc thế lực phong kiến đ gây biết bao tổn hại, đau thương
 cho dân tộc, đặc biệt là sự chia cắt kéo dài gây ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển
 chung của đất nước. Tuy nhin kinh tế, văn hóa của cả nước ta vẫn pht triển. 
 - Những điểm mới về mặt tư tưởng, tôn giáo và văn học, nghệ thuật. Sự du nhập của Thin
 Chúa giáo, chữ Quốc ngữ ra đời. Sự phát triển rực rỡ của văn học, nghệ thuật dân gian.
 B. Nội dung bi học: 
 Hệ thống cu hỏi v bi tập Nội dung cơ bản
 Nội dung 1: 
 - Sản xuất nông nghiệp ở ĐN như thế nào? I. Kinh tế:
 - Ở Đàng Ngoài chúa Trịnh có quan tâm đến phát triển 
nông nghiệp không? 
 =>Theo em nông nghiệp và đời sống nông dân ở Đàng 
Ngoài ra sao?
- Chúa Nguyễn có quan tâm đến sản xuất không? 1/. Nông nghiệp. 
-Chúa Nguyễn có biện pháp gì để khuyến khích khai - Đàng Ngoài: Km pht triển
hoang? Kết quả của chính sách đó? 
 (Ở Thuận Hoá triệu tập dân lưu vong, tha tô thuế,binh - Đàng Trong: 
dịch 3 năm, khuyến khích họ trở về quê cũ làm ăn.) Nhờ khai hoang và điều kin tự nhin 
-KQ:Năm 1776 số dân đinh tăng 126.857 suất,số ruộng thuận lợi nn nơng nghiệp pht triển 
tăng 265.507 mẫu. nhanh
* Nhận xét kinh tế nông nghiệp Đàng Trong như thế nào?
- Thế kỉ XVII nước ta có thêm những ngành thủ công nào? 2/. Sự phát triển của nghề thủ công 
 5 - Kinh tế Đàng Trong - Đàng Ngoài khác nhau như thế nào? 
 - Hãy trình bày những điểm mới về văn hóa ở nước ta vào thế kỷ XVI – XVIII.
 * Vì sao cĩ sự khc nhau đó?
Tuần 4 
 Bi 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN 
A. Kiến thức cần đạt:
 - Nguyn nhn bng nổ khởi nghĩa nơng dn Tây Sơn. 
 - Lập nin biểu v trình by được các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ
 cc tập đoàn phong kiến phản động và đánh tan qun ngoại xm.
 - Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ.
 - Tinh thần đoàn kết của nhân dân, đặc biệt các tộc người thiểu số ở tây nguyên chống lại ách 
 áp bức bốc lột. 
B. Nội dung bi học:
 Hệ thống cu hỏi v bi tập Nội dung cơ bản
 Nội dung 1: 1/. Xã hội Đàng Trong nửa sau thế 
 - Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỷ XVIII như thế nào? kỷ XVIII.
 Nêu những biểu hiện? 
 - HS đọc phần chữ in nhỏ, đoạn trích trên em hình dung - Từ giữa TK XVIII Chính quyền họ 
 như thế nào về quan lại thống trị? Nguyễn suy yếu dần.
 - Hậu quả của nó ra sao? - Trong triều Trương Thúc Loan nắm 
 * Đời sống của nhân dân Đàng Trong có gì khác với hết quyền hành, kht tiếng tham lam 
 nông dân Đàng Ngoài? - Ở địa phương quan lại, cường hào 
 kết bè cánh bóc lột nhân dân, ăn chơi 
 xa xỉ
 Nội dung 2 : - Nông dân bị lấn chiếm ruộng đất, 
 - Trình bày hiểu biết của em về lãnh đạo khởi nghĩa. nộp nhiều thứ thuế
 - Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì? - Nổi ốn hận của các tầng lớp nhn dn 
 QS bản đồ Căn cứ Tây Sơn. ngày càng dâng cao. 
 * Vì sao nghĩa quân chuyển địa bàn hoạt động ?
 - Những lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa? 
 - Vì sao nhân dân hăng hái tham gia khởi nghĩaTây Sơn 2/. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ. 
 ngay từ đầu? 
 Tĩm lại: Ba anh em nhà Tây Sơn căm thù sâu sắc chính - Ma xun 1771 ba anh em nhà Tây 
 quyền nhà Nguyễn, hiểu được nguyện vọng của nhân dân, sơn là Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và 
 nên đ huy động mọi lực lượng kể cả một bộ phận trong Nguyễn Lữ lên vùng Tây Sơn thượng 
 tầng lớp thống trị tham gia nên cuộc khởi nghĩa nhanh đạo ( An Khê- Gia lai ) lập căn cứ 
 chóng phát triển. khởi nghĩa.
 7