Giáo án Địa lí Lớp 8 - Chủ đề 3: Địa hình và khoáng sản Việt Nam

 CHỦ ĐỀ 3: ĐỊA HÌNH VÀ KHOÁNG SẢN VIỆT NAM
 (Gồm các bài: Đặc điểm tài nguyên khoáng sản Việt Nam,Đặc điểm địa 
 hình Việt Nam, Đặc điểm các khu vực địa hình)
 Tổng số tiết thực hiện: 03 tiết
A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
 Qua chủ đề này, học sinh cần nắm được:
 - Lãnh thổ Việt Nam được hình thành qua quá trình lâu dài và phức 
tạp. 
 - Việt Nam là một nước có nhiều loại khoáng sản, nhưng phần lớn các 
mỏ có trữ lượng nhỏ và vừa; là nguồn lực quan trọng để công nghiệp hóa đất 
nước.
 - Ba đặc điểm cơ bản của địa hình Việt Nam; Vai trò và mối quan hệ 
của địa hình với các thành phần khác trong môi trường tự nhiên; Sự tác động 
sâu sắc của con người ngày càng làm biến đổi bề mặt địa hình.
 - Sự phân hóa đa dạng của địa hình nước ta. Đặc điểm về cấu trúc, 
phân bố của các khu vực địa hình đồi núi, đồng băng bờ biển và thềm lục địa 
Việt nam.
 - Về kĩ năng: Học sinh nhận biết, đọc và xác định trên bản đồ các 
khoáng sản của Việt Nam.
 - Rèn luyện kĩ năng đọc, hiểu, khai thác kiến thức về địa hình Việt 
Nam trên bản đồ.
 - Đọc bản đồ, kĩ năng so sánh đặc điểm các khu vực địa hình.
B. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
I. Đăc điểm tài nguyên khoáng sản Việt Nam.
 1. Việt Nam là một nước giàu tài nguyên khoáng sản:
 - Diện tích lãnh thổ Việt Nam thuộc loại trung bình của thế giới, được 
coi là nước giàu có về khoáng sản. Song phần lớn các mỏ có trữ lượng vừa 
và nhỏ.
 - Nước ta giàu có về khoáng sản là do:
 + Lịch sử phát triển địa chất kiến tạo lâu dài và phức tạp.
 + Nhiều chu kì kiến tạo sản sinh 1 hệ khoáng sản đặc trưng. => Địa hình luôn biến đổi sâu sắc do tác động mạnh mẽ của môi trường 
 nhiệt đới gió mùa ẩm và do sự khai phá của con người.
 III.Đặc điểm các khu vực địa hình
 1. Khu vực đồi núi: Gồm 4 khu vực
 Vùng núi Đông Bắc Bắc Bộ Vùng núi Tây Bắc Bắc Bộ 
 (tả ngạn sông Hồng) ( hữu ngạn sông Hồng)
- Độ cao thấp, cao nhất là vùng Tây côn - Độ cao lớn, cao nhất là vùng Phan- Xi -
Lĩnh 2419m. Păng 3143m
- Gồm nhiều dãi cánh cung mở rộng về phía - Gồm nhiều dãi núi chạy song song, 
Đông Bắc, phía nam qui tụ ở Tam Đảo. hướng tây bắc-đông nam.Các dãi núi chính:
Các dãi núi chính: + Hoàng Liên Sơn
+Cánh cung sông Gâm + Các sơn nguyên đá vôi dọc sông Đà
+Cánh cung Ngân Sơn. + Các dãi núi biên giới Việt Lào (Pu Đen
+Cánh cung Bắc Sơn Đinh, Pu Sam Sao, Sông Mã )
+Cánh cung Đông Triều Móng cái. - Địa hình cácxtơ phổ biến.
- Địa hình cácxtơ phổ biến. - Cảnh quan đẹp nổi tiếng:Sa Pa,Lai Châu
- Cảnh quan đẹp nổi tiếng: Ba Bể, Hạ Long.
- Địa hình đón gió mùa Đông Bắc váo sâu, - Địa hình chắn gió Đông Bắc và gió Tây 
khí hậu lạnh nhất cả nước, vành đai nhiệt đới Nam nên gây hiệu ứng phơn mạnh, khí 
 xuống thấp. hậu khô hạn. Nhiều vành đai tự nhiên 
 theo chiều cao (đặc biệt có dãi ôn đới 
 trên núi > 2600m)
 Vùng núi Trường Sơn Bắc Vùng núi Trường Sơn Nam
- Từ phía nam sông Cả đến dãy núi Bạch Mã. - Từ nam Bạch Mã đến Đông Nam Bộ.
- Vùng núi thấp có hai sườn không đối xứng - Vùng đồi núi và cao nguyên hùng vĩ .
 Cao nhất là đỉnh Pu lai Leng 2711m, Rào Cao nhất vùng đỉnh Ngọc Linh 2595m, 
Cỏ 2235m Chư Yang sin 2405m.
- Hướng tây bắc –đông nam. -Vùng cao nguyên đất đỏ rộng lớn xếp 
 tầng thành cánh cung có bề lồi hướng ra + Đồng bằng bị chia cắt bỡi các núi chạy ra biển thành khu vực nhỏ.
 - Đồi núi chạy sát biển nên sông nhỏ, ngắn ,dốc.
 3. Địa hình bờ biển và thềm lục địa:
 - Bờ biển dài 3600km, có 2 dạng chính : Bờ biển bồi tụ đồng bằng và bờ 
biển mài mòn chân núi và hải đảo. C. LUYỆN TẬP
 - Chứng minh nước ta có tài nguyên khoáng sản phong phú và đa dạng
 -Tìm và đọc một số khoáng sản trên lược đồ.
 - Nêu một số nguyên nhân làm cạn kiệt nhanh chóng một số tài nguyên 
khoáng sản ở nước ta.
 - Nêu đặc điểm chung của địa hình Việt nam. Địa hình nước ta hình thành và 
biến đổi do những nhân tố nào?
 -Nêu đặc điểm của các khu vực địa hình nước ta.Tập xác định các khu vực 
địa hình đó trên lược đồ, trên tập Át lát địa lí Việt Nam.
 - Địa hình châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long khác nhau như thế nào?
D. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
 1. Chủ đề vừa học:
 - Nắm vững các nội dung cơ bản như đã hướng dẫn
 -Trả lời và làm bài tập tất cả các câu hỏi và bài tập ở các bài 26,28 và 29 
trong SGK và tập bản đồ.(trang 96,101,104 sgk)
 2. Chủ đề sắp học:
 - Đặc điểm chung của khí hậu nước ta là gì? Nét độc đáo của khí hậu nước ta 
thể hiện ở những mặt nào? Nước ta có mấy miền khí hậu ? nêu đặc điểm khí hậu 
từng miền.
 - Nước ta có mấy mùa khí hậu? Nêu đặc trưng của khí hậu từng mùa ở nước 
ta.
 - Trong mùa gió đông bắc thời tiết và khí hậu Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ 
có giống nhau không ? Tại sao?
 - Nêu đặc điểm chung của sông ngòi Việt Nam. Tại sao sông ngòi nước ta có 
2 mùa nước khác nhau?
 -Những nguyên nhân nào làm cho nguồn nước sông bị ô nhiễm?