Dạy học theo chủ đề Ngữ văn 7 - Chủ đề Văn bản nghị luận

 DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ - NGỮ VĂN 7
 CHỦ ĐỀ: VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
 (Gồm các văn bản sau: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta, 
 Sự giàu đẹp của tiếng Việt, Đức tính giản dị của Bác Hồ, Ý nghĩa văn chương)
 Tổng số tiết thực hiện: 04 tiết
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 
 Qua chủ đề này, học sinh cần nắm.
 - Hiểu được nét đẹp truyền thống yêu nước của nhân dân ta; hiểu được đặc 
điểm nghệ thuật văn nghị luận của Hồ Chí Minh qua văn bản. 
 - Hiểu được sự giàu đẹp của tiếng Việt.
 - Kỹ năng nhận biết và đọc – hiểu văn bản nghị luận xã hội; cách chọn, trình 
bày dẫn chứng trong tạo lập văn bản nghị luận chứng minh.
 - Hiểu được đức tính giản dị của Bác Hồ. Kĩ năng đọc diễn cảm; phân tích nghệ 
thuật nêu luận điểm và luận chứng trong văn bản nghị luận.
 - Hiểu được nguồn gốc, ý nghĩa, công dụng của văn chương; kĩ năng cách trình 
bày luận điểm về về một vấn đề văn học trong một văn bản nghị luận. 
B. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
 &1. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
 (Hồ Chí Minh)
I. Tìm hiểu chung
 - Văn chính luận chiếm vị trí quan trọng trong sự nghiệp văn thơ Hồ Chí Minh.
 - Văn bản được trích từ văn kiện Báo cáo chính trị do Chủ tịch Hồ Chí Minh 
trình bày tại Đại hội lần thứ II của Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng 
sản Việt Nam) họp tại Việt Bắc tháng 2 năm 1951.
II- Đọc - hiểu văn bản
 - Văn bản nghị luận xã hội – chứng minh.
 - Bố cục: 3 phần.
 1. Khái quát vấn đề: dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước, đó là truyền 
 thống qúy báu.
 2. Chứng minh vấn đề: 
 1 2.Ý nghĩa văn bản
 - Tiếng Việt mang trong nó những giá trị văn hóa rất đáng tự hào của người 
Việt Nam.
 - Trách nhiệm giữ gìn, phát triển tiếng nói dân tộc của mỗi người Việt Nam.
 3. Luyện tập
 So sánh cách sắp xếp lí lẽ, chứng cứ của văn bản Sự giàu đẹp của tiếng Việt với 
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
 &3. Đức tính giản dị của Bác Hồ
 (Phạm Văn Đồng)
I.Tìm hiểu chung
 1. Phạm Văn Đồng (1906 - 2000) – một cộng sự gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí 
Minh. Ông từng là Thủ tướng Chính phủ trên ba mươi năm đồng thời cũng là nhà hoạt 
động văn hóa nối tiếng.
 2.Văn bản trích từ diễn văn Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của 
dân tộc, lương tâm của thời đại đọc trong Lễ kỉ niệm 80 năm năm ngày sinh của Bác 
Hồ (1970).
II. Đọc- hiểu văn bản
 - Văn bản nghị luận xã hội.
 1. Sự nhất quán giữa cuộc đời cách mạng và cuộc sống giản dị, thanh bạch ở 
 Bác Hồ.
 2. Chứng minh:
 - Sự giản dị của Bác Hồ trong sinh hoạt, lối sống, việc làm:
 + Bữa ăn chỉ vài ba món đơn giản.
 + Cái nhà sàn chỉ hai ba phòng, hòa cùng thiên nhiên.
 + Việc làm: Từ việc nhỏ đến việc lớn, ít cần đến người phục vụ.
 - Sự giản dị trong đời sống vật chất đi liền với đời sống tinh thần phong phú 
 cao đẹp.
 - Giản dị trong lời nói, bài viết.
 3. Bên cạnh các luận điểm, luận cứ, dẫn chứng để chứng minh, còn có phần 
 đánh giá, bình luận của tác giả về đức tính giản dị của Bác Hồ. (ở từng đoạn, 
 thường là sau các dẫn chứng, khi kết thúc một luận cứ)
III.Tổng kết
 3 - Có cách nêu dẫn chứng đa dạng: khi trước, khi sau, khi hòa với luận điểm, khi 
 là một câu chuyện ngắn.
 - Diễn đạt bằng lời văn giản dị, giàu hình ảnh, cảm xúc.
 2.Ý nghĩa văn bản 
 Văn bản thể hiện quan niệm sâu sắc của nhà văn về văn chương.
IV. Luyện tập
 - Tự tìm hiểu ý nghĩa của một số từ Hán Việt được sử dụng trong đoạn trích.
 - Học thuộc lòng một đoạn trong bài mà em thích.
C.HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
 Qua chủ đề này, các em cần:
 1. Nắm vững kiến thức trọng tâm ở mỗi văn bản.Đọc diễn cảm và thuộc lòng một 
 số đoạn hay mà em thích.
 2. Nắm vững đặc điểm nghệ thuật nghị luận ở mỗi văn bản
 3. Hoàn thành các bài tập ở phần Luyện tập ở mỗi bài.
 4. Vận dụng nghệ thuật nghị luận để viết văn trong học tập và những nội dung, ý 
 nghĩa vào cuộc sống.
 5