Chuyên đề Cách thức tổ chức hoạt động nhóm có hiệu quả trong giờ học tiếng Anh

 CHUYÊN ĐỀ
 CÁCH THỨC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NHÓM
 CÓ HIỆU QUẢ TRONG GIỜ HỌC TIẾNG ANH
I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH:
 1. Thuận lợi :
 * Giáo viên: 
 + Nhiệt tình trong công tác, áp dụng tốt các phương pháp trong soạn giảng, 
ứng dụng công nghệ thông tin vào việc giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng bộ 
môn, chất lượng học tập của học sinh.
 - Có năng lực chuyên môn vững vàng, được bồi dưỡng, tập huấn thường 
xuyên về phương pháp giảng dạy. 
 * Học sinh: 
 + Phần lớn học sinh có đầy đủ sách giáo khoa, dụng cụ học tập, có động cơ 
học tập tốt, mạnh dạn trong giao tiếp Tiếng Anh.
 + Phụ huynh quan tâm tới việc học Tiếng Anh của con em.
 * Nhà trường:
 + Cơ sở vật chất của nhà trường đầy đủ, phòng học thoáng mát, sạch sẽ, đủ 
ánh sáng.
 + Ban giám hiệu nhà trường quan tâm, giúp đỡ, tạo mọi điều kiện cho giáo 
viên và học sinh học tốt và dạy tốt. Tổ chuyên môn quản lí chặt chẽ.
 2. Khó khăn: 
 - Một số học sinh chưa có tinh thần tự giác trong học tập, thực hiện hoạt động 
nhóm còn khá lúng túng, thiếu tự tin khi nói Tiếng Anh. 
 - Trong nhiều tiết học, bài giảng cần phải áp dụng quá nhiều kĩ năng nên cũng 
phần nào hạn chế sự tiếp thu bài của học sinh.
 - Trình độ học sinh không đồng đều trong một lớp học; trong khi đó, lượng từ 
vựng, ngữ pháp trong sách giáo khoa nhiều nên gây không ít khó khăn cho giáo viên 
và học sinh trong quá trình truyền đạt và lĩnh hội kiến thức.
 - Một số học sinh có thái độ học tập bộ môn chưa tốt. Bên cạnh đó, theo đặc 
trưng của bộ môn Tiếng Anh nên học sinh phải có năng khiếu và lòng đam mê bộ 
môn. 
II. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CỦA CHUYÊN ĐỀ:
 Học - đặc biệt là học giao tiếp bằng ngoại ngữ chủ yếu là vấn đề giao tiếp liên 
nhân (giữa người với người). Ngoài những cố gắng của cá nhân ra thì hình thức tổ 
chức lớp học cũng đóng một vai trò rất quan trọng. Và một trong những hình thức tổ 
chức lớp học được cho là có hiệu quả nhất cho dạy học ngoại ngữ, phát huy được 
tính tích cực của người học, dạy học hướng về người học là hoạt động nhóm. 
 - Phương pháp dạy học theo nhóm là cách dạy trong đó giáo viên tổ chức cho 
học sinh hoạt động hợp tác với nhau trong các nhóm nhỏ để giải quyết một vấn đề 
đặt ra, nhằm đạt được mục tiêu học tập.
 - Phương pháp thảo luận nhóm là cách học tạo điều kiện cho học sinh luyện 
tập kỹ năng giao tiếp, khả năng hợp tác và khả năng thích ứng với hoàn cảnh xung 
quanh. Thông qua thảo luận, ngôn ngữ và tư duy của học sinh trở nên linh hoạt và 
sinh động hơn.
 - 1 - sẽ giúp thành viên điều chỉnh hành vi của bản thân phù hợp, góp phần hình thành 
nhân cách.
 2. Nhược điểm của phương pháp hoạt động nhóm:
 Tuy nhiên, việc tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm, nếu không được tổ 
chức tốt, sẽ không đạt được hiệu quả như mong muốn. Bởi vì bên cạnh rất nhiều ưu 
điểm, quá trình hoạt động nhóm cũng có thể xuất hiện những nhân tố làm hạn chế 
cách học này, thậm chí xuất hiện những nét tiêu cực của học sinh, làm cho các em 
không hứng thú với việc học tập. 
 Qua quan sát, rút kinh nghiệm ở các tiết dạy, có thể thấy những tiêu cực phổ 
biến có thể bắt gặp là: 
 - Giờ học ở lớp trở nên lộn xộn, ồn ào. Trong quá trình thảo luận, học sinh 
được nói, được tham gia ý kiến, suy nghĩ, nhận xét, nên gây tiếng ồn ào là điều tất 
yếu. Đó là tiếng ồn của sự tranh luận bàn bạc làm giờ học thêm sôi nổi, có hiệu quả. 
Nhưng đó cũng là cơ hội để cho các em không tích cực lợi dụng để đùa nghịch, làm 
giờ học trở nên kém hiệu quả.
 - Tư tưởng ỷ lại vào tập thể theo kiểu “thứ nhất ngồi lỳ, thứ nhì đồng ý”, 
đùn đẩy trách nhiệm cho người khác; không để ý đến công việc chung của cả nhóm.
 - Một số em không dám mạnh dạn phát biểu ý kiến trong khi một số khác lại 
thích áp đặt ý kiến cá nhân để buộc mọi người nghe theo.
 - Cả nhóm thường hài lòng với phương án ban đầu mà ít tìm tòi, xây dựng 
phương án giải quyết phù hợp hơn 
III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:
 1. Một số hình thức chia nhóm: 
 - Nhóm theo 1 - 2 bàn học: thường hình thành bằng cách các em ở cùng 1 bàn 
quay mặt vào nhau hoặc bàn trên quay xuống bàn dưới.
 - Nhóm ngẫu nhiên: được chia theo một cách ngẫu nhiên, không tính đến đặc 
điểm của người trong nhóm. 
 - Nhóm hỗn hợp: gồm những em có điều kiện, năng lực khác nhau (thường 
được chia theo tổ) tạo điều kiện cho các em hỗ trợ lẫn nhau khi làm việc.
 - Nhóm tình bạn và nhóm kinh nghiệm: học sinh tự lựa chọn bạn cùng sở 
thích, có sở trường hoặc kinh nghiệm về một lĩnh vực nào đó tạo thành một nhóm. 
(Giáo viên thường áp dụng khi giao bài tập ở nhà)
 2.Để phát huy cao nhất tác dụng của phương pháp hoạt động nhóm, chúng ta có 
thể tổ chức hoạt động nhóm theo các cách sau:
 2.1/ Chia nhóm ở quy mô phù hợp: 
 - Nhóm phù hợp cho học tập môn tiếng Anh tại lớp là từ khoảng 4 – 7 học 
sinh có đủ trình độ giỏi, khá, trung bình, kém, có cả học sinh nam và nữ (học sinh ở 
2 bàn quay mặt vào nhau tạo thành 1 nhóm). Hình thức này có ưu điểm là giáo viên 
có thể giao các loại hình bài tập phù hợp với trình độ từng loại học sinh, mặt khác 
giáo viên có điều kiện giúp đỡ HS yếu, kém.
 - Nó phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất và thuận lợi cho giáo viên trong quá 
trình theo dõi các nhóm làm việc và đánh giá kết quả hoạt động nhóm. Nếu chia 
nhóm quá lớn (trên 7 học sinh/ nhóm) hoặc quá nhỏ (2 - 3 học sinh/ nhóm) thì giáo 
viên sẽ rất khó khăn trong điều hành (vì quá nhiều nhóm) hoặc nhận xét, đánh giá (vì 
quá nhiều thành viên trong một nhóm).
 - 3 - đã giao nhiệm vụ và hướng dẫn kĩ cách làm.Ngoài ra, giáo viên cũng cần quy định 
rõ thời gian tiến hành hoạt động để học sinh chủ động trong khi tiến hành hoạt động.
 - Giáo viên phải xác định vai trò chính là “trọng tài” để điều hành buổi học, 
không can thiệp vào nội bộ từng nhóm (ngoại trừ trong nhóm phát sinh những mâu 
thuẫn sâu sắc mà nội bộ nhóm không giải quyết được). Mục đích là để phát huy vai 
trò tự chủ của học sinh trong việc giải quyết các vấn đề trong học tập nhóm và góp 
phần hình thành tác phong làm việc sau này.
 - Trong khi học sinh tiến hành thảo luận theo nhóm, giáo viên có thể đi quanh 
lớp để kiểm tra việc thực hiện hoạt động của học sinh trong lớp. Giáo viên cũng có 
thể dừng lại ở một số nhóm để theo dõi và đưa ra những hướng dẫn cho học sinh nếu 
thấy cần thiết.
 2.7/ Giáo viên cần có sự chuẩn bị kỹ càng trước khi tổ chức cho học sinh làm 
việc nhóm:
 Công tác chuẩn bị cần làm tốt các công việc như: soạn giáo án, tìm hiểu các 
thông tin về lớp qua các kênh thông tin khác nhau như qua các giáo viên khác, giáo 
viên chủ nhiệm lớp, đội ngũ cán bộ lớp,về phong trào học tập, các nhân tố điển 
hình, các trường hợp học sinh cá biệt của lớp, phong trào hoạt động, ; chuẩn bị các 
vấn đề phục vụ cho hoạt động nhóm bao gồm yêu cầu phần việc cụ thể cho từng 
nhóm theo tiêu chí kiểm tra được kiến thức, mức độ hiểu và khả năng vận dụng của 
học sinh, cơ sở vật chất phục vụ làm việc nhóm như: bảng trắng, bút viết bảng và 
các phương tiện nghe nhìn nếu cần thiết
 3. Những nội dung cụ thể đạt hiệu quả cao khi cho học sinh tiến hành hoạt động 
nhóm:
 Qua quá trình tổ chức thực hiện, giáo viên bộ môn nhận thấy hoạt động nhóm 
có thể được tổ chức trong quá trình giảng dạy tất cả các kĩ năng Nghe, Nói, Đọc, 
Viết tiếng Anh nhưng đặc biệt đạt hiệu quả cao trong một số hoạt động sau đây:
 3.1.Warm- up: 
 Đây là phần đầu trước khi vào nội dung chính của tiết học, thường là những 
hoạt động đơn giản (trò chơi) để học sinh làm quen với chủ đề mới của bài, kết hợp 
kiểm tra bài cũ và không mất quá nhiều thời gian của tiết học nên học sinh thảo luận 
đưa ra ý kiến nhanh chóng, tạo được hứng thú và phát huy tính tích cực của học 
sinh trước bài học.
 Ví dụ: English 6 - Unit 9: B4,5,6,7
 Nội dung của bài này tập trung vào mô tả hình dáng người. Giáo viên có thể 
vào bài bằng cách chia lớp thành 2 đội: đội A ( gồm 3 nhóm nhỏ A1, A2, A3) và đội 
B (gồm 3 nhóm nhỏ B1, B2, B3). Phân công nhóm A1 vẽ các nét tạo ra khung cơ thể 
1 bé trai, nhóm B1 vẽ bé gái; nhóm A2 và B2 dùng phấn màu trang trí màu tóc, mắt, 
quần áo, ...; nhóm A3, B3 ghi từ vựng về các bộ phận cơ thể người tương ứng trên 
hình vẽ của đội mình.
 Sau khi công việc hoàn thành, cả lớp sẽ thấy được sự sáng tạo vô bờ bến của 
học sinh; cộng thêm sự nhận xét hóm hỉnh của giáo viên, giờ học sẽ sinh động, vui 
vẻ; học sinh ôn lại được rất nhiều từ vựng, ngữ pháp về nội dung bài sắp học. 
 - 5 - of the kitchen, there is a table and four chairs. Lighting fixture is above the table 
and beneath the lighting fixture is a vase with flowers.
 - Phần 3: Học sinh trong nhóm phải thống nhất được: nhóm sẽ tả căn phòng 
nào, ở nhà bạn nào, ai vẽ sơ đồ căn phòng đó. Sau đó, tiến hành theo nhiệm vụ đã 
phân công, cũng dán đoạn văn miêu tả, sơ đồ minh họa lên bảng và cử một bạn 
thuyết trình. 
 3.7. Doing exercises - Further practice: 
 - Sau mỗi bài hoặc cụm 3 bài thường có phần Grammar practice cho English 
6, Language focus cho English 7, 8, 9 có phần tổng hợp lại các điểm ngữ pháp trọng 
tâm của bài, kèm theo là bài tập ứng dụng.
 - Bài tập tổng hợp thường được phát cho học sinh (trước khi làm kiểm tra 1 
tiết, kiểm tra học kỳ, ...).
 Học sinh phải ôn lại điểm ngữ pháp đã được học trong các tiết trước, làm bài 
tập trong sách giáo khoa và bài tập giáo viên cho thêm. Học sinh tự làm hoặc làm 
theo nhóm. Tuy nhiên, học sinh thường chọn làm việc theo nhóm (như là nhóm tình 
bạn và nhóm kinh nghiệm) để tiết kiệm thời gian và có thể sửa lỗi sai, tập hợp kiến 
thức tốt hơn...
 Ví dụ: English 7 - Language focus 1
 - Grammar: Present simple tense, Future simple tense, Ordina numbers, 
Prepositions, Comparative and Superlative of adjectives, Question words, Is there 
a....?, Are there any ... ?
 - Bài tập ứng dụng cho các điểm ngữ pháp này trong sách giáo khoa.
 Như vậy, trong 1 tiết học học sinh phải ôn tập nhiều điểm ngữ pháp và cả làm 
bài tập. Nếu không có sự chuẩn bị tốt từ trước ở nhà thì học sinh với đủ mọi trình độ 
trong lớp không thể nào lĩnh hội hết các nội dung này trong 1 tiết học được 
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
 1/ Kết luận:
 Tổ chức dạy học theo hình thức hoạt động nhóm là một cách thức để thực hiện 
phương pháp dạy học tích cực nhằm mục đích rèn luyện cho học sinh kĩ năng, 
phương pháp, thói quen tự học, biết ứng dụng linh hoạt những điều đã học vào tình 
huống mới, biết tự lực phát hiện và giải quyết vấn đề đặt ra với sự giúp đỡ, hướng 
dẫn sư phạm của giáo viên, giáo dục cho học sinh sự mạnh dạn, năng động, tinh thần 
tập thể, sự giúp đỡ, chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau, gắn bó với nhau hơn trong cuộc sống tạo 
cho các em lòng ham học, khơi dậy tiềm năng vốn có ở mỗi học sinh.
 Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động học tập của 
học sinh là một quá trình rèn luyện lâu dài. Giáo viên cần phải phấn đấu để trong 
mỗi tiết học, học sinh được hoạt động nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, thảo luận 
nhiều hơn và quan trọng là được suy nghĩ nhiều hơn trên con đường chủ động chiếm 
lĩnh nội dung học tập.
 Bên cạnh đó dạy học theo nhóm đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta phải chuẩn bị 
kỹ lưỡng kế hoạch dạy học, lựa chọn những nội dung thực sự phù hợp với hoạt động 
nhóm và thiết kế được các hoạt động giúp các em lĩnh hội, khám phá kiến thức mới 
một cách tốt nhất. 
 Hiện nay, khi thực hiện chương trình và sách giáo khoa mới, chúng ta nên 
khuyến khích và tổ chức cho học sinh học tập theo hình thức này.
 - 7 - subject. (T)
 5. She thinks geography is not 
 difficult.(F- not)
 6. She is doing some experiments in 
 the physics class. (T)
 Now ask and answer five questions T: guides SS to ask answer 
 about Mai. the questions
 A: What does Mai study in her 
 Geography class?
 She studies maps and learns 
 about different countries.
 B: What’s Mai’s favorite class?
 Her favorite class is Computer 
 Science. 
 SS: work in groups (3’), ask 
 and answer questions about 
 Hoa in pairs 
 T: corrects
 Questions: T: supplies questions, lets SS 
 1/ What school does Mai go to ? to ask and answer them
 2/ What grade is Mai in ? SS: ask answer the questions 
 3/ How many days a week does Mai in pairs, write the keys on the 
 go to school ? board
 4/ What time do classes begin ? 
 What time do they finish ?
 5/ What does Mai think about 
 Geography ?
 Answers: T: corrects 
 1/ She goes to Quang Trung School.
 2/ She is in grade 7.
 3/ She goes to school six days a 
 week.
 4/ They begin at seven o’clock. 
 They finish at a quarter past eleven.
3.Pratice 5/ She thinks Geography is difficult. 
 T- SS: practice new dialogues
 10’ SS-SS: practice short 
 dialogues in pairs (4’)
4. Consolidation T: remarks the lesson
 5’
5.Homework
 5’ - Learn vocabulary by heart. T: leads SS to learn the 
 - Reread A1, answer questions. homework 
 - Do exercises A1,2 – unit 5 
 (workbook).
 -Prepare new words of A2,4-Unit 5. 
 - 9 -